Bagiau siopa untro
Yn y canllawiau
Mae'n ofynnol i bob manwerthwr godi tâl am y rhan fwyaf o'r bagiau siopa untro newydd maent yn eu cyflenwi
Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru
Mae'n ofynnol o dan y Rheoliadau Codi Tâl am Fagiau Siopa Untro (Cymru) 2010 i bob manwerthwr godi isafswm o 5 ceiniog ar gyfer pob bag siopa untro newydd y maent yn ei gyflenwi, er fod eithriadau.
Mae'r Rheoliadau yn berthnasol i'r holl fanwerthwyr sy'n cyflenwi bagiau siopa untro mewn man yng Nghymru er mwyn caniatáu i nwyddau a werthir gael eu cludo oddi yno, ac i unrhyw fanwerthwyr sy'n cyflenwi bagiau siopa untro gyda'r diben o alluogi nwyddau a werthir i gael eu danfon i bobl yng Nghymru-er enghraifft, gwerthiannau, a'r ddarpariaeth ddilynol, a wnaed dros y rhyngrwyd neu drwy'r post.
Cyflwynir y tâl er mwyn ceisio lleihau'n sylweddol nifer y bagiau siopa untro sy'n cael eu cyflenwi, eu defnyddio a'u taflu i ffwrdd yng Nghymru. Mae pob bag yn defnyddio ynni ac yn creu allyriadau i'w cynhyrchu. Gall bagiau plastig gymryd cannoedd o flynyddoedd i bydru ac mae bagiau sydd wedi'u gwaredu yn arwain at sbwriel hyll, a all fod yn niweidiol i anifeiliaid a'r amgylchedd.
Y gobaith yw y bydd newidiadau bach i arferion cwsmeriaid yn hyrwyddo cynaliadwyedd ac y bydd yr arian a gesglir gan fanwerthwyr o ganlyniad i'r isafswm tâl yn cael ei drosglwyddo i achosion da yng Nghymru a fydd yn ei dro o fudd i'r gymuned leol a'r amgylchedd.
Mae taliadau tebyg yn gymwys mewn rhannau eraill o'r DU ond mae'r ddeddfwriaeth ychydig yn wahanol o wlad i wlad. Dylai manwerthwyr sy'n cyflenwi nwyddau mewn bagiau siopa untro i rannau eraill o'r DU ymgyfarwyddo â'r ddeddfwriaeth ranbarthol berthnasol er mwyn osgoi diffyg cydymffurfio.
Sylwch: oherwydd y pandemig coronafeirws, roedd eithriad dros dro o'r gofyniad i godi tâl am fagiau mewn rhai amgylchiadau; fodd bynnag, daeth yr eithriad hwn i ben ar 31 Rhagfyr 2020.
Bag siopa untro: diffiniad
Mae pob math o fag siopa untro newydd yn destun isafswm tâl o 5c pan gânt eu cyflenwi'n newydd am y tro cyntaf (fel y disgrifiwyd uchod), gan gynnwys y rhai a wnaed o ddeunyddiau papur, plastig, rhannol blastig, wedi'u hailgylchu a diraddiadwy.
Gall methu â chodi tâl am fagiau siopa untro yn unol â'r gofynion cyfreithiol olygu eich bod yn torri'r Rheoliadau hyn.
Nid yw bagiau plastig sydd wedi'u bwriadu'n benodol ar gyfer aml-ailddefnyddio yn cael eu hystyried yn fagiau siopa untro at ddibenion y ddeddfwriaeth hon. Bwriedir i fag plastig gael ei ail-ddefnyddio sawl gwaith os yw'n cael ei brynu gan y cwsmer a gellir ei ddychwelyd i'r manwerthwr am ddim yn ei le unwaith y caiff eu treulio (cyfeirir ato'n aml fel ' bag am oes '). Mae'r Rheoliadau'n pennu mai bagiau y gellir eu hailddefnyddio yw'r rhai sydd â'r ddau ddimensiwn (uchder a lled) dros 404 mm, gydag un dimensiwn dros 439 mm ac yn fwy na 49 o drwch micron. Codir tâl am fagiau sy'n syrthio y tu allan i'r manylebau hyn.
Gall manwerthwyr ddewis codi mwy na 5c y bag; dyma'r tâl isaf. Penderfyniad masnachol i'r manwerthwr ydy faint o dâl i godi am fagiau a fyddai fel arall wedi'u heithrio o'r tâl gofynnol.
Dylai cwsmeriaid hefyd fod yn ymwybodol nad oes unrhyw orfodaeth arnynt i brynu bagiau gan y manwerthwr; gallant, wrth gwrs, ddod â'u bagiau eu hunain i'w hailddefnyddio neu eu gwrthod.
Cyflwynwyd eithriad dros dro ar gyfer dosbarthu nwyddau neu wasanaethau casglu yn ystod y pandemig coronafEirws (COVID-19); mae'n para tan yr 8fed o Orffennaf 2020.
Eithriadau
Mae'r cyflenwad o fagiau siopa untro penodol wedi'i heithrio o'r tâl gofynnol; gweler manylion yr eithriadau hyn isod.
Ymhellach, mae bagiau wedi'u gwneud o frethyn (jiwt, cotwm a hessian), ' bagiau am oes ' plastig trwchus fel y disgrifiwyd uchod, neu fagiau siopa untro y codwyd tâl amdanynt eisoes am unwaith ac a gaiff eu hailgylchu a'u defnyddio eto (megis gan siop elusen neu stondin yn y farchnad), i gyd wedi eu heithrio o'r tâl.
Mae bagiau siopa untro a ddefnyddir yn unswydd i ddal y cynhyrchion canlynol wedi'u heithrio o'r tâl:
- bwyd heb ei becynnu i'w fwyta gan bobl neu anifeiliaid
- hadau, bylbiau, cormau neu risomau rhydd heb eu pecynnu
- unrhyw fwyell, cyllell, llafn cyllell neu lafn rasal heb eu pecynnu
- nwyddau heb eu pecynnu a halogwyd gan bridd
hefyd wedi'u heithrio yw bagiau untro bach 205 mm lled x 125 mm cwysed lled x 458 mm uchder (gan gynnwys handlenni) a ddefnyddir yn unig i gynnwys pecynnu a heb ei goginio:
- pysgod neu gynhyrchion pysgod
- cig neu gynhyrchion cig
- dofednod neu gynhyrchion dofednod
Mae hyn er mwyn helpu i gynnal lefelau uchel o ddiogelwch a hylendid bwyd, ac i atal croeshalogi.
Cyfrifoldeb y gwerthwr yw sicrhau bod y bagiau'n cael eu defnyddio'n i gynnwys yr eitemau uchod yn unig drwy ddewis bagiau o faint priodol. Fel arall, os ychwanegir nwyddau eraill, dylid codi tâl am y bag.
Mae eithriadau eraill rhag y tâl yn cynnwys:
- bagiau a ddefnyddir i ddal nwyddau a brynir ar longau, trenau, awyrennau, coetsys neu fysiau
- bagiau a ddefnyddir i gadw nwyddau a brynir mewn ardal a ddynodir gan yr Ysgrifennydd Gwladol yn ardal dan gyfyngiadau diogelwch o dan adran 11A o Ddeddf Diogelwch Awyrennau 1982-er enghraifft, wrth i chi fynd drwy'r system diogelwch meysydd awyr
- bagiau anfon archeb drwy'r post a sachau negeseuwyr
- bagiau sy'n cael eu gwneud yn gyfan gwbl o bapur ac sydd â dimensiynau mwyaf o 175 mm (lled) x 260 mm (uchder), ac nad oes ganddynt chwysed na handlen
- bagiau sy'n cael eu gwneud yn gyfan gwbl neu'n bennaf o blastig ac sydd â mwyafswm dimensiynau o 125 mm (lled) x 125 mm (uchder), ac nad oes ganddynt chwysed neu handlen
- bagiau sy'n cael eu gwneud yn gyfan gwbl o bapur ac sydd â'u dimensiynau mwyaf o 80 mm (lled) x 50 mm (lled cwysed) x 155 mm (uchder), ac nid oes ganddynt handlen
- leinin â chwyseted a ddefnyddir i linell neu orchuddio bocsys, cratiau neu gynwysyddion eraill o natur debyg
- bagiau a ddefnyddir yn unswydd i gynnwys creaduriaid dyfrol byw mewn dwr
- bagiau a ddefnyddir yn unig i gynnwys cynhyrchion meddyginiaethol presgripsiwn neu gyfarpar rhestredig
- bagiau a ddefnyddir yn unig i gynnwys meddygaeth fferyllol-hynny yw, unrhyw eitem na ellir ei gwerthu ond gan fferyllydd cymwys neu gyda'u goruchwyliaeth
Cadw cofnodion
Mae'n ofynnol o dan y ddeddfwriaeth i werthwyr sy'n cyflogi mwy na 10 gweithiwr llawn amser (neu gyfwerth) ar ddechrau'r flwyddyn adrodd gadw cofnodion cywir o'r nifer o fagiau siopa untro y maent yn eu cyflenwi ym mhob blwyddyn adrodd (mae'r flwyddyn adrodd yn rhedeg o 7 Ebrill i 6 Ebrill y flwyddyn ganlynol).
Rhaid i'r cofnodion hyn gynnwys:
- nifer y bagiau siopa untro y codir tâl amdanynt. Nid yw hyn ond yn cynnwys y bagiau hynny y mae isafswm tâl gorfodol yn gymwys iddynt; pe bai'r manwerthwr yn codi tâl yn wirfoddol am fagiau eithriedig ni châi'r symiau hyn eu cynnwys
- y swm gros (cyfanswm) a geir o godi tâl am fagiau siopa untro-er enghraifft, os yw'r manwerthwr yn codi mwy na'r swm lleiaf, dyma fyddai'r cyfanswm a dderbyniwyd
- enillion gros (cyfanswm) y tâl. Mae'r ffigwr hwn ar sail y tâl isaf o 5c ac fe'i cyfrifir wrth luosi 5c gyda nifer y bagiau trethadwy a gyflenwir
- yr elw net (swm terfynol ar ôl didyniadau) o'r tâl. Mae hyn yn cynrychioli'r swm terfynol a adewir ar ôl i'r gwerthwr ddidynnu ei ' gostau rhesymol ' o gydymffurfio â'r ddeddfwriaeth, unrhyw TAW a, lle y bo'n briodol, y swm ychwanegol a godwyd uwchben 5c y bag
- dadansoddiad o'r gwahaniaeth rhwng yr enillion gros a'r elw net, gan gynnwys didynnu TAW a'r didyniadau ar gyfer ' costau rhesymol '
- yr hyn rydych wedi'i wneud gyda'r enillion net
Mae 'costau rhesymol' yn cynnwys costau rhesymol a gafwyd gan y gwerthwr i gydymffurfio â'r ddeddfwriaeth hon ac i gyfleu gwybodaeth am y tâl i gwsmeriaid.
Rhaid cadw cofnodion am dair blynedd o 31 Mai yn y flwyddyn adrodd ar ôl yr hyn y mae'r cofnod yn berthnasol iddo.
Mae gwerthwyr sydd â llai na deg o gyflogeion llawn amser (neu gyfwerth) wedi'u heithrio rhag cadw cofnodion ond nid ydynt wedi'u heithrio rhag codi tâl am fagiau siopa untro.
Mae'n rhaid i werthwr gyhoeddi'r cofnodion hyn am flwyddyn os ydynt yn berson trethadwy at ddibenion Deddf Treth ar Werth 1994 ac os ydynt yn cyflenwi 1,000 neu fwy o fagiau siopa untro y mae'r tâl yn gymwys iddynt yn ystod y flwyddyn honno. Gellir naill ai gyhoeddi'r cofnodion ar-lein ar wefan y gwerthwr, neu eu harddangos yn y siop, yn y ddau achos rhaid i'r wybodaeth fod yn amlwg, yn hygyrch ac yn weladwy i gwsmeriaid.
Rhaid i werthwyr hefyd sicrhau bod eu cofnodion ar gael yn ystod y cyfnod cofnodi o dair blynedd ar gais ysgrifenedig gan Weinidogion Cymru neu aelodau o'r cyhoedd; rhaid bodloni ceisiadau ysgrifenedig o fewn 28 diwrnod i'w derbyn.
Gwybodaeth ychwanegol
Dylai busnesau sydd eisiau gwybodaeth bellach gysylltu â'u hawdurdod lleol; fel arfer gweinyddir y rheoliadau gan swyddogion y gwasanaeth safonau masnach.
Cosbau
Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnachu arwain at gamau gorfodi ac at sancsiynau, a all gynnwys dirwy a / neu garchar. Am fwy o wybodaeth gweler 'Safonau masnachu: pwerau, gorfodi a chosbau'.
Deddfwriaeth allweddol
Rheoliadau Codi Tâl am Fagiau Siopa Untro (Cymru) 2010
Adolygwyd/Diweddarwyd diwethaf: Chwefror 2021
Yn y diweddariad hwn
Daeth y cyfnod eithrio dros dro i ben ar 31 Rhagfyr 2020
Noder
Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.
Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.
Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.
© 2021 itsa Ltd.