Skip to content

Cyngor Sir Ynys Môn - Isle of Anglesey County Council

Canllawiau safonau masnach


Tystysgrifau Perfformiad Ynni

Yn y canllawiau

Deall perthnasedd Tystysgrifau Perfformiad Ynni, Tystysgrifau Ynni i'w Harddangos a'r Fargen Werdd, a ph'un a yw'r rhain yn berthnasol i'ch eiddo

Mae'r canllawiau hyn ar gyfer Cymru a Lloegr

Mae Tystysgrifau Perfformiad Ynni (EPCs) yn rhoi gwybodaeth am berfformiad ynni adeilad mewn graddfa lithr o A (effeithlon iawn) i G (lleiaf effeithlon). Mae hyn yn galluogi darpar brynwyr, tenantiaid neu yr adeiladau a'r meddianwyr i ystyried effeithlonrwydd ynni adeilad a chostau ynni nodweddiadol cyn ymrwymo i'r contract. Mae hefyd yn rhoi awgrymiadau ynghylch sut i leihau'r defnydd o ynni yn yr adeilad hwnnw. Mae angen rhagor o wybodaeth ar gyfer adeiladau sy'n adeiladau ' bargen werdd '.

Mae angen EPC ar bob adeilad a gaiff ei adeiladu, ei werthu neu ei rentu (yn amodol ar yr eithriadau a restrir isod) ac mae'n ofynnol i rai adeiladau cyhoeddus arddangos gwybodaeth am faint o ynni maent yn eu defnyddio.

Mae'r wybodaeth yn y canllaw hwn yn berthnasol i EPCs a gyhoeddwyd ar neu ar ôl 9fed Ionawr 2013.

Pa wybodaeth y bydd EPC yn ei darparu?

Rhaid i'r tystysgrifau hyn:

  • gynnwys gwybodaeth am ddefnydd presennol a phosibl ynni o'r adeilad a'i allyriadau carbon deuocsid, wedi'i fynegi fel sgôr asedau o A (mwyaf effeithlon) i G (lleiaf effeithlon)
  • gynnwys gwerth cyfeirio, fel safon gyfreithiol gyfredol neu feincnod
  • gael eu cyhoeddi gan asesydd ynni sydd wedi'i achredu i gynhyrchu tystysgrifau perfformiad ar gyfer y categori o adeilad y mae'r dystysgrif yn ymwneud ag ef.
  • gynnwys adroddiad argymhellion gydag awgrymiadau ar sut i leihau'r defnydd o ynni a gollyngiadau carbon deuocsid. Gall yr adroddiad hefyd nodi a yw'r gwelliannau hyn yn gymwys i gael cyllid o dan gynllun y Fargen Werdd (gweler isod)
  • ddarparu gwybodaeth gyfeiriol (rhif cyfeirnod tystysgrif unigryw, dyddiad cyhoeddi)
  • gynnwys cyfeiriad yr adeilad a chyfanswm arwynebedd y llawr defnyddiol
  • fod yn ddilys. Mae EPC yn ddilys os yw wedi'i gofnodi ar y gofrestr dim mwy na 10 mlynedd cyn y dyddiad pan fydd ar gael neu nes bydd EPC newydd yn cael ei chynhyrchu a'i chofrestru, pa un bynnag sydd gynharaf. Ar gyfer adeiladau o fwy na 1,000 m2 mae'r EPC yn ddilys am saith mlynedd

Os yw'r EPC yn ymwneud ag eiddo'r Fargen Werdd, rhaid i'r swyddogion hefyd ddarparu gwybodaeth benodol mewn perthynas â phob un o gynlluniau'r Fargen Werdd sydd ynghlwm wrth yr eiddo. Nid oes angen i'r EPC ddarparu'r wybodaeth hon ar gyfer cynlluniau sydd wedi'u talu'n llawn.

Gellir seilio tystysgrifau ar gyfer unedau adeiladu:

  • ar gyfer adeilad nad yw'n un preswyl, naill ai ar:

-ardystiad cyffredin o'r adeilad cyfan ar gyfer blociau sydd â system wresogi gyffredin
... neu
-asesiad uned gynrychioliadol (adeilad) arall yn yr un bloc

  • am adeilad sy'n cynnwys un annedd, ar:

-asesiad adeilad cynrychioliadol arall o ddyluniad a maint tebyg sydd ag ansawdd perfformiad ynni gwirioneddol tebyg os caiff gohebiaeth ei gwarantu gan yr asesydd ynni sy'n cyhoeddi'r dystysgrif perfformiad ynni

Mae EPC enghreifftiol mewn fformat PDF ar gael ar wefan GOV.UK.

Beth yw gwybodaeth y Fargen Werdd?

Mae'r Fargen Werdd yn gynllun sy'n galluogi deiliaid tai i wneud gwelliannau arbed ynni i'w heiddo gyda'r costau'n cael eu had-dalu drwy eu biliau trydan. Fe'i hariannwyd yn flaenorol gan y Llywodraeth, ond mae ar gael o hyd drwy ddarparwyr cymeradwy. Mae'r ddyled yn aros gyda'r eiddo felly wrth werthu neu rentu eiddo'r Fargen Werdd mae angen gwybodaeth bellach ar yr EPC. Mae'r wybodaeth bellach hon yn cynnwys manylion am y gwelliannau sydd wedi'u gwneud, y math o gytundeb, manylion y symiau sy'n daladwy ac arbedion amcangyfrifedig. Mae mwy o wybodaeth am y Y Fargen Werdd i'w gweld ar wefan GOV.UK.

Cyfrifoldeb pwy yw cael EPC?

Os yw'r adeilad yn cael ei gynnig i'w werthu, cyfrifoldeb y gwerthwr yw darparu'r EPC i'r prynwr posibl. Os yw'n cael ei rentu, cyfrifoldeb y landlord yw darparu'r EPC i'r darpar denant. Os yw adeilad yn cael ei adeiladu mae'n gyfrifoldeb y person sy'n gwneud y gwaith adeiladu. Dylai tystysgrifau sy'n ymwneud â systemau aerdymheru eu cael gan y person sydd â rheolaeth dros y system aerdymheru.

Pryd y dylid rhoi EPC?

Mae'n rhaid i EPC fod ar gael yn rhad ac am ddim gan landlordiaid a gwerthwyr i ddarpar denantiaid a phrynwyr cyn gynted â phosibl. Cyn gynted ag y bydd EPC ar gael yn ysgrifenedig, rhaid rhoi'r dystysgrif i unrhyw berson sydd wedi gofyn amdani; pan fo person wedi gwneud cais i weld adeilad, rhaid ei roi ar yr adeg y mae'n cael ei weld. Rhaid rhoi copi o'r EPC yn rhad ac am ddim i'r tenant neu'r prynwr llwyddiannus.

Rhaid nodi'r dangosydd perfformiad ynni (gradd A-G) hefyd mewn unrhyw hysbyseb ar gyfer gwerthu neu rentu yn y cyfryngau masnachol.

Lle caiff adeilad ei osod ar y farchnad i'w werthu neu ei rentu, rhaid i'r person perthnasol (er enghraifft, y gwerthwr neu'r landlord) a'i asiant sicrhau bod EPC dilys wedi'i gael ar gyfer yr eiddo. Os nad oes cyd dilys yna rhaid iddynt eu bodloni eu hunain bod EPC wedi'i gomisiynu ar gyfer yr eiddo cyn ei osod ar y farchnad a chyn iddo gael ei eu marchnata, a gwneud pob ymdrech resymol i sicrhau bod yr EPC wedi'i gael o fewn saith diwrnod i farchnata'r eiddo gyntaf.

Nid oes rhaid darparu tystysgrifau perfformiad os yw'r person perthnasol yn credu, ar sail resymol, bod un neu fwy o'r canlynol yn gymwys i'r darpar brynwr neu denant: 

  • maent yn annhebygol o gael modd ddigonol i brynu neu rentu'r adeilad
  • nid oes ganddynt wir ddiddordeb mewn prynu neu rentu adeilad o ddisgrifiad cyffredinol sydd yn berthnasol i'r adeilad
  • nad ydynt yn berson y mae'r person perthnasol yn debygol o fod yn barod i werthu neu rentu'r adeilad iddo

Nid yw hyn yn awdurdodi'r person perthnasol i wneud unrhyw beth y gellid ei ystyried yn weithred anghyfreithlon o wahaniaethu.

Gellir cynhyrchu EPC ar gyfer yr adeilad cyfan neu gall fod ei angen ar gyfer uned adeiladu ar wahân. Gallai enghraifft o uned adeiladu gynnwys fflat mewn adeilad mwy o faint sydd â mynediad iddo ei hun ac y gellir ei ddefnyddio i reoli'r gwres a'r awyru yn annibynnol.

Mae adeiladau nad ydynt yn anheddau ac sydd â chyfanswm arwynebedd llawr defnyddiol o 500 mneu fwy, yn cael ymweliadau gan y cyhoedd yn aml ac mae'n rhaid i EPC fod ar gael iddynt ar werth, rhent neu waith adeiladu arddangos EPC ddilys mewn lle amlwg sydd i'w weld yn glir i aelodau'r cyhoedd sy'n ymweld â'r adeilad. Mae hwn yn ofyniad ar wahân i arddangos tystysgrifau ynni ar gyfer adeiladau awdurdodau cyhoeddus (gweler isod).

A oes unrhyw eithriadau i'r Rheoliadau?

Nid oes angen y tystysgrifau hyn ar gyfer:

  • adeiladau a ddiogelir yn swyddogol fel rhan o amgylchedd dynodedig neu oherwydd eu rhinweddau pensaernïol neu hanesyddol arbennig, i'r graddau y byddai cydymffurfio â gofynion sylfaenol penodol o ran perfformiad ynni yn newid eu cymeriad neu eu ymddangosiad
  • adeiladau a ddefnyddir fel addoldai ac ar gyfer gweithgareddau crefyddol
  • adeiladau dros dro sydd ond yn cael eu cynllunio i'w defnyddio am ddwy flynedd neu lai
  • safleoedd diwydiannol, gweithdai ac adeiladau amaethyddol dibreswyl â galw isel am ynni
  • adeiladau amaethyddol dibreswyl sy'n cael eu defnyddio gan sector sy'n dod o dan gytundeb sector cenedlaethol ar berfformiad ynni
  • adeiladau preswyl a ddefnyddir neu y bwriedir eu defnyddio am lai na phedwar mis o'r flwyddyn neu, am gyfnod cyfyngedig o ddefnydd blynyddol a chyda defnydd disgwyliedig o ynni o lai na 25% o'r hyn a fyddai'n ganlyniad i ddefnydd gydol y flwyddyn
  • adeiladau annibynnol sydd â chyfanswm arwynebedd llawr defnyddiol sy'n llai na 50 m2
  • adeiladau sy'n addas i'w dymchwel a'r safle a geir o ganlyniad yn addas ar gyfer ailddatblygu (mae amodau pellach yn gymwys mewn perthynas â chaniatadau perthnasol)

Nid yw'n ofynnol i'r tystysgrifau hyn gael eu rhoi neu eu darparu i ddarpar brynwr neu denant ar unrhyw adeg cyn bod y gwaith o adeiladu adeilad wedi'i gwblhau.

Pwy sy'n paratoi EPC?

Dim ond asesydd ynni achrededig all gynhyrchu EPC ac adroddiad argymhellion. Gallwch ddefnyddio gwefan Cofrestr Tystysgrifau Perfformiad Ynni Domestig i chwilio am asesydd ynni domestig achrededig. Rhaid i holl adroddiadau EPC eu cyhoeddi ar y gofrestr, y gall y cyhoedd eu gweld am ddim. Mae'r gofrestr yn cael ei gweithredu gan Landmark Information Group Limited.

Faint fydd yn ei gostio?

Bydd cost yr EPC yn amrywio o un cwmni i'r llall a bydd yn rhaid i chi siopa o gwmpas am y pris gorau. Fodd bynnag, bydd y pris hefyd yn dibynnu ar ffactorau eraill, gan gynnwys maint, lleoliad ac oed yr adeilad.

Faint o amser mae'n ei gymryd i gael EPC?

Mae hyn yn dibynnu ar argaeledd yr asesydd ynni. Cyn dewis asesydd, sicrhewch eich bod wedi egluro'r amserlenni ar gyfer llunio'r adroddiad. Ar gyfartaledd, gellir cael adroddiad o fewn tri diwrnod gwaith ac mae'n rhaid i chi sicrhau eich bod wedi comisiynu'r adroddiad cyn i'r eiddo gael ei osod ar y farchnad a'i farchnata (os nad yw EPC dilys eisoes yn bodoli).

Am ba hyd y mae EPC yn ddilys?

Mae EPC yn ddilys am ddeg mlynedd ar y mwyaf (saith mlynedd os yw'r adeilad dros 1,000 m2) neu hyd nes y comisiynir EPC arall ar gyfer yr un adeilad, pa un bynnag ddaw gyntaf.

Gosodiadau gwyliau

Mae angen EPC ar gyfer eiddo sydd wedi'i rentu fel gwyliau wedi'i ddodrefnu pan mae pob un o'r canlynol yn berthnasol:

  • bod yr adeilad yn cael ei feddiannu at ddibenion gwyliau o ganlyniad i drefniant gosod byrdymor o 31 diwrnod neu lai ar gyfer pob tenant
  • caiff ei rentu am gyfanswm o bedwar mis neu fwy gyda'i gilydd mewn unrhyw gyfnod o 12 mis
  • mae'r meddiannydd yn gyfrifol am dalu'r costau ynni ar gyfer yr eiddo

Tystysgrifau Ynni a Ddangosir (DEC)

Mae DEC yn dangos graddfa weithredol yr adeilad a gomisiynwyd ar ei gyfer; mae hyn yn cyfleu'r defnydd gwirioneddol o ynni gan yr adeilad a'i allyriadau carbon deuocsid. Rhaid i DEC hefyd ddangos sgoriau blaenorol yr adeilad o'r ddwy flynedd ddiwethaf. Fel gydag EPC, rhaid i asesydd ynni achrededig roi gwybodaeth orfodol, gan gynnwys cyfeiriad yr adeilad, cyfanswm yr arwynebedd llawr defnyddiol, dyddiad cyhoeddi, dyddiad penodedig, gwerth cyfeirio a manylion yr asesydd ynni a'i rhoddodd, ei gwmni a manylion achredu.

Ar hyn o bryd dim ond awdurdodau cyhoeddus (y rhai sy'n darparu gwasanaethau a gysylltir yn draddodiadol â llywodraeth leol neu genedlaethol) sy'n defnyddio adeilad â chyfanswm arwynebedd llawr defnyddiol o 250 m2 neu fwy ac y mae'r cyhoedd yn ymweld â hwy yn aml, rhaid iddynt arddangos DEC dilys. Rhaid ei arddangos bob amser mewn lle amlwg sy'n hawdd i'w weld gan aelodau o'r cyhoedd; rhaid i adroddiad argymhelliad dilys fod ar gael ar gais pan fo'n briodol cael un.

Mae tystysgrifau a roddwyd ar gyfer adeiladau dros 1,000 m2 cyfanswm arwynebedd llawr defnyddiol yn ddilys am gyfnod o 12 mis yn unig; ar gyfer pob adeilad arall mae dilysrwydd y tystysgrif yn 10 mlynedd o'r dyddiad a enwebwyd.

Nid yw'n ofynnol i feddianwyr preifat eraill o'r un adeilad arddangos DEC, ond efallai y bydd gofyn iddynt gael EPC os ydynt yn gwerthu neu'n rhentu eu heiddo. 

Adroddiadau aerdymheru

Mae'n rhaid i'r holl systemau awyru ag allbwn sgôr effeithiol o fwy na 12 kW gael eu harchwilio'n rheolaidd gan asesydd ynni a fydd yn cyhoeddi adroddiad i'r person sy'n rheoli'r system aerdymheru. Rhaid i'r archwiliadau fod hyd at bum mlynedd ar wahân.

Mae systemau awyru a gaiff eu harolygu gan asesydd ynni wedi'u cynllunio i wella effeithlonrwydd a lleihau'r defnydd o drydan, costau gweithredu ac allyriadau carbon ar gyfer eich system.

Coronafeirws (COVID-19) and Tystysgrifau Perfformiad Ynni

Mae'r Weinyddiaeth Tai, Cymunedau a Llywodraeth Leol wedi cyhoeddi cyngor ar ofynion EPC yn ystod yr achosion o coronafeirws (COVID-19), sydd i'w gael ar wefan GOV.UK.

Cosbau

Gall methu â chydymffurfio â chyfraith safonau masnach arwain at gamau gorfodi a chosbau, a all gynnwys dirwy a/neu garchar. I gael rhagor o wybodaeth, gweler 'Safonau masnach: pwerau, gorfodi a chosbau'.

Deddfwriaeth allweddol 

Deddf Tai 2004

Rheoliadau Perfformiad Ynni Adeiladau (Tystysgrifau ac Arolygiadau) (Cymru a Lloegr) 2007

Rheoliadau Diogelu Defnyddwyr Rhag Masnachu Annheg 2008

Rheoliadau Perfformiad Ynni Adeiladau (Cymru a Lloegr) 2012

 

Adolygwyd/Diweddarwyd diwethaf: Mawrth 2021

Yn y diweddariad hwn

Dim newidiadau mawr

Noder

Bwriedir y wybodaeth hon fel canllaw yn unig; dim ond y llysoedd all roi dehongliad awdurdodol o'r gyfraith.

Efallai na fydd dolenni 'deddfwriaeth allweddol' y canllaw ond yn dangos fersiwn wreiddiol y ddeddfwriaeth, er bod dolenni ar wahân i rywfaint o ddeddfwriaeth ddiwygiedig sy'n uniongyrchol gysylltiedig chynnwys y canllawiau. Gellir dod o hyd i wybodaeth ar ddiwygiadau i ddeddfwriaeth y ar y tab 'Mwy o Adnoddau' ym mhob dolen.

Am fwy o wybodaeth, cysylltwch â'r gwasanaeth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth, sy'n darparu cyngor cyfrinachol a diduedd ar faterion defnyddwyr yn rhad ac am ddim. Ewch i wefan Cyngor ar Bopeth neu ffoniwch linell gymorth defnyddwyr Cyngor ar Bopeth ar 03454 040505.

© 2021 itsa Ltd.